Preanalityka

Jak pobierać materiał do badań?
Badanie materiału pochodzącego od zwierząt powinno być wykonywane w laboratorium weterynaryjnym. Tylko laboratoria weterynaryjne:
• stosują metody sprawdzone na materiale zwierzęcym
• zatrudniają weterynaryjnych diagnostów laboratoryjnych znających specyfikę materiału pochodzącego od zwierząt i posiadających wiedzę ułatwiająca wybór najlepszych wskaźników zmian w poszczególnych narządach u różnych gatunków zwierząt
• posiadają aparaturę umożliwiającą zmianę zakresu pomiaru w zależności od cech materiału badanego zwierzęcia, a także wartości referencyjne, uwzględniające rasę i wiek różnych gatunków zwierząt

Jak prawidłowo pobrać krew ?
Krew do oznaczeń hematologicznych i biochemicznych należy pobrać od pacjenta na czczo. W przeciwnym wypadku wyniki parametrów Amylaza, ALT, AST, białko całkowite, bilirubina, cholesterol, glukoza, kwasy żółciowe, leukocyty, TLI, trójglicerydy mogą zostać zafałszowane. Natomiast intensywny wysiłek przed pobraniem krwi może wpłynąć na wynik AST, CK, glukozy, LDH.
Podczas pobierania krwi należy zwrócić uwagę na:
• prawidłowe zaciśnięcie żył stazą – powinno ono trwać krótko i być w miarę możliwości delikatne, niewłaściwe jej stosowanie może doprowadzić do hemolizy i wpłynąć na parametry dotyczące układu krzepnięcia
•  należy oczyścić i odkazić miejsce wkłucia 
• do probówki z antykoagulantem należy pobrać tyle krwi aby nie przekroczyć górnej wskazanej na probówkach granicy, ponieważ może to doprowadzić  do powstania skrzepów, natomiast pobranie zbyt małej objętości prowadzi do niewystarczającego wymieszania próbki z antykoagulantem i powstania skrzepów lub do zbytniego rozcieńczenia próbki
• do probówki kierujemy strumień krwi tak aby się nie pieniła (po ściance), ponieważ może to spowodować hemolizę
• po pobraniu krwi należy natychmiast delikatnie ją wymieszać z antykoagulantem aby uniknąć powstania skrzepów, mikroskrzepów i spienienia 
• krew pobraną na surowicę pozostawić na 30 – 60 minut w temperaturze pokojowej do momentu , w którym powstanie skrzep, po tym czasie próbkę odwirować, a surowicę przenieść do nowej probówki

Jak prawidłowo pobrać mocz ?
• najkorzystniejszym do badania jest mocz pobrany drogą cystocentezy, ponieważ w moczu pobieranym ze strumienia może dojść do kontaminacji 
•  jeżeli jest możliwość pobrania materiału ze środkowego strumienia z pierwszej porannej mikcji, to należy zdezynfekować okolicę moczowo- płciową
• próbkę dostarczamy w jałowym pojemniku jednorazowego użytku, mocz pobrany do wymazówki z podłożem nie nadaje się do badania
• materiał może być przechowywany w temp + 40C przez 4 h (maksymalnie do 24 h)

Jak prawidłowo pobrać kał do badania bakteriologicznego ?
• przed rozpoczęciem antybiotykoterapii (najlepiej w czasie trwania biegunki) lub 3-4 dni po jej zakończeniu
• do jałowego pojemnika pobieramy wyłącznie świeży kał z domieszka śluzu bądź krwi, jeśli są obecne
• przed dostarczeniem próbki przechowujemy w temp. + 40C

 Jak prawidłowo pobrać kał do badania parazytologicznego ?
• kał należy pobrać przed rozpoczęciem leczenia
• należy zebrać trzy próbki kału do jałowych pojemników w odstępie 2-3 dni w ilości 5-10 g
• wykonanie badań może nie być możliwe jeśli kał jest znacząco zanieczyszczony i/lub spleśniały
• przed dostarczeniem próbki przechowujemy w temp. + 40C

Jak prawidłowo pobrać płyn z jamy ciała oraz płyn mózgowo-rdzeniowy do badania bakteriologicznego ?
• jedna probówka: tak jak do badania biochemicznego (”na skrzep”)
• zawiadomić laboratorium o konieczności odbioru próbki w czasie nie przekraczającym 2 godzin
• próbka transportowana dłużej powinna być przechowywana w temp. +4C.
 
Jak prawidłowo pobrać wymaz do badania bakteriologicznego?
• przed rozpoczęciem antybiotykoterapii lub 3-4 dni po jej zakończeniu
• materiał ze zmian pobrać na wymazówkę z podłożem transportowym i przekazać do badania
• przed dostarczeniem próbki przechowujemy w temp. pokojowej

Jak prawidłowo pobrać materiał do badania mikologicznego ?
• wyrwać kilkanaście włosów wraz z cebulkami z obrzeża zmian 
• zeskrobać, np. skalpelem naskórek bez naruszania ciągłości skóry
• materiał (wraz ze skalpelem) umieścić w jałowym, zamykanym szczelnie pojemniku

Jak pobieramy materiał do badań cytologicznych ?
Bioptaty:
• pobieramy z różnych miejsc igłą o grubości 21-25 G, omijając zmiany nekrotyczne i torbielowate  
• pobrany materiał przenosimy natychmiast na szkiełko podstawowe i przykrywamy drugim podstawowym, pozwalając na rozprowadzenie się materiału.
• rozmaz wykonujemy przesuwając szkiełka względem siebie, należy przygotować 2-3 preparaty 
• preparat suszymy na powietrzu lub przy użyciu Cytofixu
Wymazy:
• stosujemy w badaniu materiału z przetok, kanału słuchowego, pochwy
• jeżeli miejsce pobrania jest suche, należy zwilżyć wacik wymazówki roztworem soli fizjologicznej
• rozmaz wykonujemy przesuwając szkiełka względem siebie, należy przygotować 2-3 preparaty 
• po pobraniu materiału wykonujemy rozmaz na szkiełku podstawowym rolując po nim wymazówkę  
• rozmaz wykonujemy przesuwając szkiełka względem siebie, należy przygotować 2-3 preparaty 
• preparat suszymy na powietrzu
Preparat odciskowy:
• szkiełko podstawowe przykładamy bezpośrednio do zmiany (po uprzednim oderwaniu strupów jeśli występują)
• preparat suszymy na powietrzu

Jak opisywać próbki ?
Materiał przekazany laboratorium do badania musi zawierać Pismo Przewodnie (w zakładce  DO POBRANIA)
Pismo przewodnie powinno zawierać:
• imię i nazwisko właściciela
• gatunek, rasa, płeć, wiek zwierzęcia
• data i godzina pobrania materiału
• pieczątka lecznicy i lekarza
• informacja o próbce: rodzaj materiału
• zlecenie
• uwagi: rozpoznanie i informacja o stosowanym leczeniu

Jak zabezpieczyć próbki do transportu ?
Po pobraniu próbek należy je dokładnie zabezpieczyć, tak by Pismo Przewodnie nie zostało zalane.
 
Jak dostarczyć próbki do laboratorium ?
Próbki należy dostarczać indywidualnie do siedziby laboratorium na ulicy Żeromskiego 24 L w Olsztynie.
Po telefonicznej konsultacji możliwy jest odbiór materiału przez pracownika laboratorium.